آشنایی با انواع مخازن پالایشگاهی

مخازن پالایشگاهی بعنوان یکی از سازه های مهم تولید و ذخیره‌ سازی در صنعت نفت و گاز شناخته می‌شود که نقش آنها تنها به نگهداری محدود نیست، بلکه کیفیت، ایمنی و تداوم جریان انرژی یک کشور را تضمین می‌کنند. این مخازن برای ذخیره‌ سازی نفت خام، مشتقات نفتی، گاز مایع، مواد آلی و حتی مواد غیرآلی طراحی می‌شوند و بسته به نوع ماده، فشار، دما و میزان ریسک، در ابعاد و ساختارهای متفاوت ساخته می‌شوند.

در پالایشگاه‌ها، نفت خام پس از استخراج، پالایش و تفکیک باید در این مخازن ذخیره شود تا امکان انتقال، توزیع، صادرات و حتی همسان‌ سازی کیفیت آن فراهم گردد. وجود این مخازن باعث می‌شود عملیات بارگیری در کوتاهترین زمان انجام شود و برنامه‌ ریزی تولید دچار اختلال نشود. از سوی دیگر، صنایع پتروشیمی، پالایشگاه‌ ها و واحدهای شیمیایی بزرگ بدون این مخازن عملاً امکان ذخیره‌ سازی و مدیریت حجم عظیم مایعات صنعتی را ندارند.

اهمیت ساخت مخازن تنها به ذخیره‌ سازی محدود نمی‌شود؛ این سازه‌ های عظیم بخشی از سیستم مدیریت ایمنی هستند. انتخاب جنس بدنه، نوع پوشش ضد خوردگی، سیستم‌ های اندازه‌گیری سطح و فشار، و طراحی سقف شناور یا ثابت، همگی عواملی‌ اند که برای جلوگیری از تبخیر، نشت و واکنش‌ پذیری مواد در نظر گرفته می‌شوند.

در دنیای امروز که رقابت در صنایع انرژی شدیدتر شده، مخازن پالایشگاهی نه‌تنها یک تجهیز، بلکه تضمین‌کننده پایداری و کیفیت زنجیره ارزش نفت محسوب می‌شوند. چنین زیرساخت‌هایی با طراحی علمی و استاندارد، نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی و افزایش بازدهی پالایشگاه‌ها ایفا می‌کنند.

انواع مخازن پالایشگاهی و کاربردهای آن

در مجموعه فرآیندهای ذخیره‌ سازی نفت خام، چهار نوع مخزن صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که هرکدام بر اساس شرایط عملیاتی، میزان تبخیرپذیری و استانداردهای ایمنی طراحی شده‌اند.

مخازن با سقف ثابت

این مخازن به دلیل ساختار پایدار و ظرفیت بالا، در پالایشگاه‌ کاربرد گسترده‌ای دارند. سقف گنبدی یا مخروطی روی بدنه استوانه‌ ای قرار میگیرد و فشار داخلی تقریباً در محدوده اتمسفر کنترل می‌شود. وجود دریچه‌ های تنفسی در سقف، وظیفه تنظیم فشار را بر عهده دارد تا از بروز تنش سازه‌ ای هنگام پر یا خالی شدن مخزن جلوگیری شود. به دلیل طراحی ساده و مقاوم، این مخازن گزینه‌ای مطمئن برای ذخیره مواد با نرخ تبخیر کم محسوب می‌شوند.

مخازن با سقف شناور بیرونی

این نوع مخزن برای کاهش تبخیر و جلوگیری از اتلاف محصول به کار می‌رود. سقف متحرک روی سطح مایع قرار می‌گیرد و همراه با تغییر سطح نفت بالا و پایین می‌رود. روی این سقف مسیرهای تخلیه آب ناشی از باران تعبیه شده تا رطوبت وارد محفظه داخلی نشود. استفاده از این طراحی بویژه در مناطقی که تبخیر سطحی بالا است اهمیت دارد.

مخازن با سقف شناور داخلی

در محیط‌هایی که امکان استفاده از سقف شناور بیرونی محدود است، سقف شناور داخلی بهترین انتخاب است. این سقف بر روی سطح نفت خام قرار گرفته و یک سقف ثابت بیرونی نیز کل سازه را می‌پوشاند. این ترکیب دو لایه هم تبخیر را به حداقل می‌رساند و هم از ورود آلودگی‌ های محیطی جلوگیری می‌کند.

مخازن افقی

مخازن افقی معمولاً از فولاد مقاوم یا فایبرگلاس تقویت‌ شده ساخته می‌شوند و نسبت طول به قطر در آن‌ها به‌ گونه‌ای است که ثبات سازه‌ای در فشارهای مختلف حفظ شود. تجهیز آنها به دریچه‌ های خلا و فشار، ایمنی بیشتری در برابر تغییرات حجمی ایجاد می‌کند و مانند مخازن ذخیره‌ سازی در فضاهای محدود مناسب هستند.

سیستم‌ های ایمنی و پایش مخازن نفت

مخازن پالایشگاهی در کجا کاربرد دارد

مخازن پالایشگاهی یکی از بهترین مخازن پیش ساخته صنعت انرژی هستند و در هر نقطه‌ ای که نیاز به ذخیره‌ سازی ایمن، حجیم و پیوسته مواد نفتی وجود داشته باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مخازن به دلیل طراحی مهندسی دقیق و قابلیت کار در شرایط سخت، در گستره‌ ای از صنایع و مناطق عملیاتی نصب می‌شوند.

در پالایشگاه‌ ها، کاربرد اصلی این مخازن ذخیره‌ سازی نفت خام پیش از ورود به واحدهای فرآیندی است. همچنین برای نگهداری سوخت‌ های تولیدی مانند بنزین، گازوئیل و نفت سفید مورد استفاده قرار می‌گیرند. در پایانه‌ های نفتی ساحلی و بندری، این مخازن نقش انبار میان‌ راهی را دارند و امکان بارگیری و تخلیه کشتی‌ ها را فراهم می‌کنند.

در مناطق صنعتی و پتروشیمی، مخازن پالایشگاهی برای ذخیره خوراک ورودی و محصولات خروجی خطوط تولید نصب می‌شوند. در نیروگاه‌ های حرارتی، این مخازن محل ذخیره سوخت مایع مورد نیاز واحدهای تولید برق هستند. همچنین در ایستگاه‌ های پمپاژ خطوط انتقال، نقش ذخیره استراتژیک و تثبیت فشار جریان را ایفا می‌کنند.

از سوی دیگر، در فرودگاه‌ ها، پایگاه‌ های راه آهن، صنایع معدنی، شهرک‌های صنعتی و حتی انبارهای لجستیکی سوخت، این مخازن بعنوان منبع تأمین مستمر انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرند. همین گستره وسیع کاربرد، مخازن پالایشگاهی را به یکی از ستون‌ های اصلی زنجیره تأمین انرژی کشور تبدیل کرده است.

An oil storage tank is any bulk storage tank containing an oil product for processing, or before to use. Aboveground steel welded storage tanks fabrication must conform to the American Petroleum Institute’s API 650 standard.

مخزن پالایشگاهی، هر مخزن ذخیره‌ سازی حجیمی است که یک فرآوردهٔ نفتی را برای پردازش یا پیش از مصرف نگهداری می‌کند. ساخت مخازن فولادی جوشکاری‌ شدهٔ نصب‌ شده روی سطح زمین باید مطابق با استاندارد API 650 از سوی مؤسسهٔ نفت آمریکا (American Petroleum Institute) انجام شود.

منبع: tbailey

نتیجه گیری

شرکت ایده‌ نوآوران با اتکا به فناوری‌های روز و استانداردهای بین‌ المللی، بعنوان یکی از پیشروترین سازندگان مخازن پالایشگاهی در ایران و خاورمیانه شناخته می‌شود. این مجموعه با بهره‌گیری از مهندسی دقیق، متریال مقاوم و سیستم‌های ایمنی پیشرفته، مخازنی با دوام بالا و عملکرد مطمئن تولید می‌کند. طراحی بهینه، کنترل کیفیت مرحله‌به‌مرحله و اجرای پروژه‌ها در شرایط اقلیمی متفاوت، باعث شده مخازن این شرکت در پالایشگاه‌ ها، پایانه‌ های نفتی و صنایع انرژی منطقه بطور گسترده استفاده شوند. رویکرد تخصصی، رعایت الزامات HSE و تحویل پروژه‌ های صنعتی در کلاس جهانی، ایده‌ نوآوران را به مرجع معتبر ساخت مخازن پالایشگاهی تبدیل کرده است.

سوالات رایج